W ramach Ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, zwanej potocznie Tarczą 4.0., wprowadzono nową procedurę opatrzoną nazwą: „Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne.”

Procedura ta stanowi zmodyfikowaną wersją znanego prawu restrukturyzacyjnemu postępowania o zatwierdzenie układu, która wprowadza jednak istotne udogodnienia dla dłużników. Modyfikacje w stosunku do zwykłego postępowania o zatwierdzenie układu polegają na tym, że uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu inicjuje dłużnik, składając oświadczenie publikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Obwieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym daje dłużnikowi ochronę, którą dłużnik mógł uzyskać dotychczas w sądzie poprzez otwarcie przez sąd uproszczonego postępowania układowego. Po ukazaniu się obwieszczenia dłużnik jest chroniony przed indywidualnymi postępowaniami egzekucyjnymi tzw. egzekucją syngularną. Ochroną objęte są również egzekucje wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo.

Należy jednak podkreślić, ze ochrona dłużnika jest ograniczona czasowo – są to maksymalnie 4 miesiące od dnia dokonania obwieszczenia w którym to okresie musi wpłynąć do sądu wniosek o zatwierdzenie układu. W razie przekroczenia tegoż terminu postępowanie umarza się z mocy prawa.

Co ważne z dobrodziejstw tejże procedury dłużniczy mogą korzystać tylko raz.

Dla kogo przeznaczone jest postępowanie uproszczone

Praktycznie każdy przedsiębiorca może zostać objęty uproszczonym postępowaniem o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19. Ograniczenia dotyczą przede wszystkim podmiotów zajmujących się rynkiem finansowym jak np. emitenci obligacji.

Warunkiem wystąpienia z wnioskiem jest wystąpienie po stronie dłużnika stanu zagrożenia niewypłacalnością lub stanu niewypłacalności.

Procedura wszczęcia postępowania uproszczonego

By zainicjować uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu dłużnik musi:

  • zawrzeć umowę z licencjonowanym doradcą restrukturyzacyjnym;
  • dokonać obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, o treści wskazanej w art. 15 ust 3 ustawy z dnia 23 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19.

Obwieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym musi zawierać następujące dane:

  • imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę, miejsce zamieszkania albo siedzibę,
  • numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
  • oświadczenie o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu, imię i nazwisko nadzorcy układu albo nazwę spółki handlowej będącej nadzorcą układu oraz odpowiednio numer licencji nadzorcy układu albo numer spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz wskazanie dnia układowego.

Przed dokonaniem obwieszczenia dłużnik powinien przygotować:

  • propozycje układowe,
  • spis wierzytelności,
  • spis wierzytelności spornych

i przekazać wskazane wyżej dokumenty nadzorcy układu czyli doradcy restrukturyzacyjnemu z którym dłużnik zawarł wcześniej umowę.

Dalsze czynności prowadzone są z udziałem doradcy restrukturyzacyjnego do których należą w szczególności:

  • ustalenie tzw. dnia układowego,
  • zbieranie głosów za układem,
  • ewentualnie przeprowadzenie zgromadzenia wierzycieli.

Dzień złożenia wniosku do Monitora Sądowego i Gospodarczego w przedmiocie obwieszczenia o rozpoczęciu uproszczonej procedury restrukturyzacyjnej wyznacza zakres czasu, w którym powinien zostać ustalony dzień układowy. Zgodnie z art. 16 ust. 2 powoływanej Ustawy, dzień układowy nie może przypadać wcześniej niż 7 dni przed złożeniem wniosku o dokonanie obwieszczenia i nie później niż 7 dni po dniu jego złożenia.

Ustalenie dnia układowego ma istotne znaczenie dla ustalania praw wierzycieli objętych układem. W oparciu o dzień układowy ustalane są wierzytelności objęte układem oraz uprawnienia wierzycieli do głosowania. Z kolei wierzytelności powstałe po dniu układowym nie stanowią wierzytelności układowych i powinny być przez dłużnika regulowane na bieżąco.

Trzeba pamiętać, że z mocy prawa objęte układem są wszystkie wierzytelności osobiste dłużnika powstałe przed dniem układowym. Dodatkowo egzekucja tzw. wierzytelności zabezpieczonej rzeczowo także ulega zawieszeniu z mocy prawa.

Kolejnym etapem jest głosowanie nad przedstawionymi przez dłużnika propozycjami układowymi, które odbywa się poprzez zwołanie przez nadzorcę układu (doradcę restrukturyzacyjnego) zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem. Zgromadzenie wierzycieli może zostać zorganizowane za pomocą elektronicznych środków komunikacji w trybie on- line.

Dłużnik ma także możliwość zbierania głosów wierzycieli bez zwołania zgromadzenia wierzycieli czyli korespondencyjnie wysyłając wierzycielom karty do głosowania.

Zasady przyjęcia układu z wierzycielami

Układ zostaje przyjęty na zgromadzeniu wierzycieli, jeżeli wypowie się za nim większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom. Praktycznie więc dla przyjęcia układu liczą się tylko głosy tych wierzycieli którzy faktycznie i ważnie zagłosowali w sprawie układu a więc nieaktywność wierzyciela nie będzie blokowała zawarcia układu.

Koszt uproszczonego postępowania układowego

Do kosztów postępowania należą:

  • wynagrodzenie nadzorcy układu;
  • opłata za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym;
  • opłata sądowa od wniosku o zatwierdzenie układu.

Wynagrodzenie nadzorcy układu jest ściśle określone ustawą i co do zasady nie może być ono wyższe niż 15% kwoty przeznaczonej dla wierzycieli zgodnie z postanowieniami układu.

Ponadto podlega ono następującym limitom:

  • w przypadku gdy kwota przeznaczona dla wierzycieli zgodnie z postanowieniami układu przekracza 100 000 złotych, wynagrodzenie od kwoty przewyższającej 100 000 złotych nie może przekroczyć równowartości 3% kwoty przeznaczonej dla wierzycieli;
  • w przypadku gdy kwota przeznaczona dla wierzycieli zgodnie z postanowieniami układu przekracza 500 000 złotych, wynagrodzenie od kwoty przewyższającej 500 000 złotych nie może przekroczyć równowartości 1% kwoty przeznaczonej dla wierzycieli.

W przypadku zaś prawomocnej odmowy zatwierdzenia układu lub umorzenia postępowania, wynagrodzenie nadzorcy układu przewidziane w umowie nie może przekroczyć dwukrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Opłata za obwieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym za jeden znak wynosi 0,70 zł. Kwota za ogłoszenie nie może być mniejsza niż 60 zł.

Opłata od złożonego do sądu wniosku o zatwierdzenie układu wynosi 1000 zł.